Σε έναν κόσμο με συνεχώς μεταβαλλόμενα φορολογικά συστήματα, η επιβάρυνση του ατομικού εισοδήματος παραμένει βασικό εργαλείο χρηματοδότησης των κρατών. Φόροι
Νέα στοιχεία αποκαλύπτουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων οικονομιών, φωτίζοντας το πολύπλοκο τοπίο των φόρων διεθνώς. Ποιες χώρες επιβάλλουν τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές και πού κατατάσσεται η Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της φορολογίας;
Η φορολογία διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα, με τις ανεπτυγμένες οικονομίες να επιβάλλουν, κατά κανόνα, υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Στο πλαίσιο της περιόδου υποβολής φορολογικών δηλώσεων που έχει ξεκινήσει για αρκετά κράτη, τίθεται το ερώτημα: Πώς διαμορφώνονται οι φορολογικές επιβαρύνσεις παγκοσμίως;
Το Visual Capitalist, αντλώντας στοιχεία από τις παγκόσμιες φορολογικές περιλήψεις της PwC, παρουσιάζει τους ανώτατους φορολογικούς συντελεστές ατομικού εισοδήματος σε 146 χώρες.
Οι περιορισμοί των στοιχείων
Αξίζει να σημειωθεί πως τα στοιχεία αφορούν μόνο τον ανώτατο συντελεστή που εφαρμόζεται στο υψηλότερο κλιμάκιο εισοδήματος, χωρίς να περιλαμβάνονται φόροι ιδιοκτησίας, πωλήσεων ή άλλοι έμμεσοι φόροι, ούτε οι περιφερειακοί και δημοτικοί φόροι που ισχύουν σε ορισμένες χώρες.
Παγκόσμια εικόνα: Πρωταγωνιστεί η Ευρώπη
Η ανάλυση αποκαλύπτει ότι οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν κατά μέσο όρο τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές εισοδήματος στον κόσμο. Συγκεκριμένα, επτά χώρες επιβάλλουν ανώτατους συντελεστές άνω του 50%, εκ των οποίων οι έξι βρίσκονται στην Ευρώπη. Πρώτη στη λίστα έρχεται η Δανία με συντελεστή 55,9%.
Τα «ψιλά γράμματα» στη φορολογία
Πίσω από τους απόλυτους αριθμούς, κρύβονται σημαντικές λεπτομέρειες.
Για παράδειγμα, στη Δανία, το ανώτατο κλιμάκιο για μισθωτή εργασία είναι 15%, αλλά σε συνδυασμό με άλλες επιβαρύνσεις (όπως δημοτικούς φόρους και εισφορές για την υγεία) το συνολικό ποσοστό φτάνει στο 55,9%.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντίστοιχα, ο συντελεστής 37% ισχύει μόνο για εισοδήματα άνω των 609.000 δολαρίων, ενώ προστίθενται και πολιτειακοί φόροι.
Τέλος, σε αρκετές πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Σαουδική Αραβία, δεν επιβάλλεται καθόλου φόρος εισοδήματος.
Το Top-10 των χωρών με τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές
- Δανία
- Πληθυσμός: 5,8 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 55,9%. ΦΠΑ 25%. Ισχυρό κράτος πρόνοιας.
- Φινλανδία
- Πληθυσμός: 5,5 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Συντελεστής έως 67% για υψηλά εισοδήματα. ΦΠΑ 24%.
- Λουξεμβούργο
- Πληθυσμός: 600.000
- Φορολογικό μοντέλο: Επιχειρηματικά φιλικό. Ανώτατος συντελεστής 45,78%. ΦΠΑ 17%.
- Αυστρία
- Πληθυσμός: 8,9 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 55% (προγραμματισμένη μείωση στο 50% το 2026). ΦΠΑ 20%.
- Βέλγιο
- Πληθυσμός: 11,5 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 50%. ΦΠΑ 21%.
- Ισραήλ
- Πληθυσμός: 9,3 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 50%. ΦΠΑ 17%.
- Σλοβενία
- Πληθυσμός: 2,1 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 50%. ΦΠΑ 22%.
- Ολλανδία
- Πληθυσμός: 17,5 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 49,5%. ΦΠΑ 21%.
- Πορτογαλία
- Πληθυσμός: 10,3 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 48%. ΦΠΑ 23%.
- Νορβηγία
- Πληθυσμός: 5,4 εκατ.
- Φορολογικό μοντέλο: Προοδευτικό. Ανώτατος συντελεστής 47,4%. ΦΠΑ 25%.
Οι σκανδιναβικές χώρες εμφανίζουν γενικά υψηλότερους φόρους προκειμένου να στηρίξουν ισχυρά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, ενώ χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία διατηρούν φιλικότερα περιβάλλοντα για τις επιχειρήσεις.
Η θέση της Ελλάδας
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 21η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, με ανώτατο συντελεστή 44% για το ατομικό εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του gov.gr, τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα που υπερβαίνουν τις 40.000 ευρώ φορολογούνται με 45%.
Το ελληνικό φορολογικό σύστημα χαρακτηρίζεται από σημαντικό βάρος στους έμμεσους φόρους. Ο ΦΠΑ ανέρχεται στο 24%, ενώ ειδικοί φόροι κατανάλωσης επιβάλλονται σε καύσιμα, αλκοόλ και καπνό. Επίσης, ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί σημαντικό έσοδο από την ακίνητη περιουσία.
Ο ρόλος των φόρων στα δημόσια οικονομικά
Οι φόροι στο εισόδημα φυσικών προσώπων αποτελούν βασική πηγή χρηματοδότησης για τα κράτη. Επιτρέπουν την παροχή υπηρεσιών όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η κοινωνική ασφάλιση. Παράλληλα, μέσω της φορολογικής πολιτικής μπορεί να επιτευχθεί αναδιανομή του πλούτου και μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων.
