Γράφει ο: Στυλιανός Κανδυλάκης Product Manager – AI and Data Analytics Αναπληρωτής γραμματέας Ψηφιακής Γραμματείας Ε.ΣΥ.Ν Ευρωπαϊκή
Στις 21 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε το Stargate Project. Αφορά μια επένδυση 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων με σύμπραξη Αμερικανικών πολυεθνικών στο τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), υπό τις «ευλογίες» του νέου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Πρόκειται για μία πρωτοφανή επένδυση ως προς το οικονομικό σκέλος. Σκοπό έχει η Αμερική να διατηρήσει την υπεροχή στο AI, κάτι που συνάδει και με την ατζέντα «America First» του Τραμπ.
Δεν πρόλαβε όμως να στεγνώσει το μελάνι και η κινεζική εταιρία DeepSeek δημοσίευσε τον κύριο ανταγωνιστή του ChatGPT της OpenAI, το μοντέλο DeepSeek R1. Πρόκειται για μια πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης αντίστοιχη του ChatGPT, η ξαφνική επιτυχημένη εμφάνιση της οποίας πυροδότησε αλυσιδωτές αντιδράσεις τόσο σε πολιτικό όσο και οικονομικό επίπεδο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκρουσε αμέσως τον κώδωνα του κινδύνου για τεχνολογική απειλή από τη Κίνα ενώ οι μετοχές των μεγαλύτερων αμερικανικών ΑΙ εταιριών σημείωσαν σημαντικές απώλειες. Ο λόγος, ότι υπερκέρασε σε απόδοση αλλά και σε κόστος τα μέχρι τώρα πρόσφατα αμερικανικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Συν τοις άλλοις, είναι λογισμικό ανοιχτού κώδικα (open source) και οποιοσδήποτε μπορεί να πειραματισθεί ή να το βελτιώσει.
Αυτό ουσιαστικά απέδειξε ότι δεν αρκεί μόνο η τεράστια χρηματοδότηση, αν αναλογιστούμε ότι η Κίνα χρησιμοποίησε μόλις 6 εκατομμύρια για να εκπαιδεύσει το μοντέλο της, εν αντιθέσει με τα Δυτικά μοντέλα που καθένα κοστίζει πολλά δεκάδες εκατομμύρια. Επομένως, η βαρύτητα αυτής της επιτυχίας αποδίδεται σε ταλαντούχους μηχανικούς και τους πρωτότυπους αλγορίθμους που ανέπτυξαν.
Και ενώ ο πόλεμος για τη κυριαρχία στο ΑΙ μαίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να προλάβει το τρένο πριν να είναι πολύ αργά. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έρευνα State of European Tech της εταιρίας Atomico, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πίστη των νέων ευρωπαίων entrepreneurs στις τεχνολογικές δυνατότητες της ΕΕ, χτύπησε ιστορικό χαμηλό.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι δεν υπάρχουν μεγάλοι ευρωπαϊκοί ΑΙ παίκτες, κλάσης OpenAI ή Google για παράδειγμα, παρά μόνο μικρές startups που συνήθως φτιάχνουν εφαρμογές πάνω σε ήδη έτοιμα AI μοντέλα Αμερικανικών εταιριών. Επιπλέον, όπως τονίζει και ο Elon Musk, η ΕΕ αφιερώνει περισσότερο χρόνο στο να ρυθμίζει νομικά τα του AI παρά στο να αναπτύσσει τέτοια μοντέλα.
Εδώ υπάγεται και το αυστηρό πλαίσιο του GDPR, που εμποδίζει την εύκολη εκπαίδευση αυτών. Ακόμα ένα σημείο άξιο προσοχής, ωστόσο, είναι ότι η ΕΕ δεν διαθέτει την ίδια πληθώρα δεδομένων που έχουν οι Αμερικανικές εταιρίες, αφού δεν υπάρχουν αντίστοιχες ευρωπαϊκές εφαρμογές social media με δισεκατομμύρια χρήστες (Facebook, X κτλ). Τα δεδομένα στην εποχή μας είναι το παν, καθώς με αυτά εκπαιδεύονται τα μοντέλα. Συνοπτικά λοιπόν, ΗΠΑ και Κίνα έχουν κυριεύσει λόγω επιθετικών επενδύσεων, μεγάλων Big Tech εταιριών, λιγότερης γραφειοκρατίας και ισχυρής AI υποδομής.
Άπαξ και η Ευρώπη χάσει το τρένο, θα εγκλωβιστεί στη χρήση ΑΙ μοντέλων των οποίων οι προσεγγίσεις – απαντήσεις θα προκύπτουν μέσα από το πρίσμα της κινεζικής ή αμερικανικής κουλτούρας, αφού θα έχουν εκπαιδευτεί σε αυτό το κοινό. Και επειδή το ΑΙ δεν περιορίζεται μόνο στα chatbots, αλλά και σε πλήθος άλλων εφαρμογών, όπως ρομποτική, ιατρικές επιστήμες και στρατιωτικές εφαρμογές επανερχόμαστε στην αρχική παρατήρηση ότι το βασικό χαρτί είναι η δημιουργία ταλαντούχων μηχανικών και επιστημόνων. Εκεί είναι επιτακτικό να επενδύσει η ΕΕ.
Τι μέτρα μπορούν να παρθούν ώστε οι νέοι επιστήμονες να μην χρειάζεται να ξενιτεύονται εκτός Ευρώπης για να επιτύχουν σε αυτό το τομέα;
Πρωτίστως, χρειάζεται να συνδεθεί περεταίρω η αγορά εργασίας με τα πανεπιστήμια, ώστε οι φοιτητές να γνωρίζουν από νωρίς τις πραγματικές ανάγκες της βιομηχανίας και τις ευκαιρίες που είναι διαθέσιμες. Παράλληλα, πρέπει να δημιουργηθεί ένα ισχυρό και φιλικό οικοσύστημα για AI startups, το οποίο θα επιτρέπει στους νέους να καινοτομήσουν χωρίς εμπόδια γραφειοκρατίας και υψηλής φορολογίας.
Είναι ταυτόχρονα απαραίτητο να πάψει να δίνεται έμφαση μόνο στην επιχειρηματικότητα και στα soft skills, αλλά να ενισχυθεί η σημασία του καλού και συνεργάσιμου μηχανικού (engineer), καθώς η τεχνολογική αριστεία αποτελεί τη βάση κάθε επιτυχημένου προϊόντος στο κλάδο της τεχνολογίας. Τέλος, η πρόσβαση σε δεδομένα προς εκπαίδευση οφείλει να γίνει ευκολότερη, διατηρώντας παράλληλα τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων, ώστε οι ευρωπαϊκές εταιρείες να μπορούν να αναπτύσσουν ανταγωνιστικά μοντέλα AI χωρίς να μείνουν πίσω σε σχέση με τις αντίστοιχες αμερικανικές και κινεζικές.
Ο Γιώργος Παπαδημητρίου ξεσκεπάζει το “φιάσκο” με τα φωτοτυπικά στα σχολεία.
Ο Γιώργος Παπαδημητρίου ξεσκεπάζει το “φιάσκο” με τα φωτοτυπικά στα σχολεία.
Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή Ευρωπαϊκή
