Η Σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ: Παρακολουθώντας από μια ήπειρο μακριά, μα νιώθοντας τις συνέπειες

Γράφει: η Σίσση Πολιτοπούλου Ιράν

Δεν είναι κάτι νέο για τη Γενιά Ζ να παρακολουθεί τον κόσμο να αλλάζει μπροστά στα μάτια της, σε πραγματικό χρόνο.

Ζήσαμε μια παγκόσμια πανδημία, παρακολουθήσαμε καθημερινά την εισβολή στην Ουκρανία, και τώρα γινόμαστε μάρτυρες ενός πολέμου μεγάλης κλίμακας στη Μέση Ανατολή. Γνωρίζουμε τα memes, τα αστεία, τα ειρωνικά σχόλια του τύπου «ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος ξαναγίνεται trend». Όμως αυτή τη φορά, κάτι μοιάζει διαφορετικό. Πιο σοβαρό. Πιο αληθινό.

Ίσως φταίνε οι αναφορές σε πυρηνικά. Ίσως οι ακραίες ιδεολογίες που έχουμε αγνοήσει για χρόνια. Ή ίσως είναι ο φόβος ότι κάτι μεγαλύτερο έρχεται — κάτι που θα αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέρουμε.

Θυμάμαι, ήταν μόλις τον περασμένο Απρίλιο όταν δεχτήκαμε ένα είδος “ψηφιακής επίθεσης”: συνεχείς ειδοποιήσεις για πυραύλους πάνω από το Τελ Αβίβ, ακολουθούμενες από αναφορές για αεροπορικές επιδρομές στην Τεχεράνη. Ζω μια ήπειρο μακριά. Δεν βρίσκομαι πουθενά κοντά στη σύγκρουση. Κι όμως, ένιωσα άμεσα εμπλεκόμενη. Αυτό ακριβώς σημαίνει να είσαι νέος σήμερα: είτε ασχολείσαι με την πολιτική είτε όχι, αρκεί μια ειδοποίηση ή ένα tweet για να καταλάβεις ότι είσαι ήδη μέρος της.

Και το πιο δύσκολο για τη Γενιά Ζ δεν είναι πόσα βλέπουμε ή πόσα γνωρίζουμε.
Είναι το πόσο λίγα μπορούμε να κάνουμε.

Καταιγισμός Πληροφοριών, Ελάχιστος Χρόνος για Επεξεργασία

Η Γενιά Ζ είναι η πρώτη που μεγάλωσε με το διαδίκτυο ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Είναι ο χώρος που εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και επικοινωνούμε. Όταν συμβαίνει κάτι, αρκεί ένα scroll για να ενημερωθούμε.

Το ίδιο συμβαίνει και με τη σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ. Δεν περιμένουμε τις ειδήσεις ή τις εφημερίδες. Βλέπουμε ωμές εικόνες σε πραγματικό χρόνο, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς φίλτρο, χωρίς πλαίσιο.

Το πιο ειρωνικό, ή μάλλον το πιο ανησυχητικό, είναι πόσο γρήγορα μεταβαίνουμε από το ένα άκρο στο άλλο. Τη μια στιγμή γελάμε με ένα αστείο για την εξεταστική και την επόμενη βλέπουμε πτώματα και καταρρέοντα κτίρια από πυραυλική επίθεση. Δεν είναι απλώς σουρεαλιστικό, αλλά περισσότερο, είναι συναισθηματικά εξουθενωτικό.

Και όσο περνάει ο καιρός, δεν συνηθίζουμε. Αντίθετα, παθαίνουμε συναισθηματικό σοκ. Νιώθουμε άγχος, φόβο και έναν συναισθηματικό φόρτο που δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε.

Είναι Ποτέ Εύκολο Να Διαλέξεις Πλευρά;

Διάβασα κάποτε κάτι που μου έμεινε:
«Όσα περισσότερα βλέπουμε, τόσα περισσότερα περιμένουν να ξέρουμε και να πούμε.»

Στο σημερινό ψηφιακό χάος, το να εκφράσεις άποψη είναι πιο δύσκολο από ποτέ. Η σιωπή θεωρείται αδιαφορία. Αλλά και το να μιλήσεις είναι ρίσκο. Αν πεις το “λάθος” πράγμα, κινδυνεύεις να στιγματιστείς.

Αν ανεβάσεις μια σημαία, είσαι μεροληπτικός. Αν πεις ότι θέλεις «ειρήνη», τότε είσαι αφελής. Αν κάνεις ερωτήσεις, θεωρείσαι είτε αδαής είτε επικίνδυνα ουδέτερος. Η σύγκρουση δεν περιορίζεται πλέον στο πεδίο της μάχης — έχει επεκταθεί στα social media, στα σχόλια, στα timelines μας.

Και οι αφηγήσεις είναι συχνά αντιφατικές. Το Ιράν παρουσιάζεται άλλοτε ως απειλητική θεοκρατία και άλλοτε ως σύμβολο αντίστασης απέναντι στη Δύση. Το Ισραήλ είτε ως φιλελεύθερη δημοκρατία που αμύνεται είτε ως επιθετική δύναμη που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Αν διαλέξεις πλευρά, σε κατηγορούν ότι αγνοείς τον πόνο του «άλλου». Αν κρατήσεις ουδέτερη στάση, είσαι αναίσθητος.

Όμως οι νέοι σήμερα δεν είναι αδιάφοροι για την πολιτική.

Δεν βλέπουμε τα κράτη ως «καλά» και «κακά». Βλέπουμε τα συστήματα που έχουν αποτύχει. Τα τραύματα που περνούν από γενιά σε γενιά. Τον φαύλο κύκλο βίας που οι ηγέτες αρνούνται να σπάσουν. Αμφισβητούμε τόσο την κρατική προπαγάνδα όσο και τα κυρίαρχα δυτικά ΜΜΕ. Η αμφιβολία μας δεν είναι κυνισμός· είναι προσπάθεια να κατανοήσουμε.

Αναγνωρίζουμε τον πόνο και των δύο πλευρών. Ξέρουμε ότι όλοι χάνουν σε αυτόν τον πόλεμο — αλλά κανείς δεν είναι έτοιμος να το παραδεχτεί.

Αναζητώντας Ισορροπία, Προσπαθώντας να Μείνουμε Άνθρωποι

Η Γενιά Ζ δεν επέλεξε να μεγαλώσει μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο συγκρούσεις, αλλά έτσι έγινε. Και παρόλο που δεν έχουμε εξουσία με την παραδοσιακή έννοια, διαθέτουμε κάτι εξίσου σημαντικό: γνώση. Τη δύναμη να αμφισβητούμε, να ελέγχουμε και, ίσως στο μέλλον, να αλλάξουμε τα συστήματα που κληρονομήσαμε.

Η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ μπορεί να συμβαίνει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, αλλά οι επιπτώσεις της μας επηρεάζουν ήδη. Στις ειδήσεις, στις συζητήσεις μας και κυρίως στην αίσθηση ασφάλειας που δεν νιώθουμε.

Ίσως να μην έχουμε όλες τις απαντήσεις.
Αλλά τουλάχιστον, κάνουμε καλύτερες ερωτήσεις.

Και ίσως — για την ώρα — αυτό να είναι το πρώτο βήμα για να παραμείνουμε άνθρωποι.

Ιράν Ιράν Ιράν Ιράν Ιράν Ιράν